Agile leiderschap… is het vandaag dé oplossing voor leiderschapsuitdagingen in een wereld vol disruptie, hybride werk en strategische koerswissels?
Wendbaarheid met een kompas
Ja, we leven in een veranderde wereld. Ja, organisaties moeten sneller schakelen dan ooit. Maar wie denkt dat agile leiderschap gewoon betekent dat je élke maand een nieuwe richting inslaat, komt van een koude kermis thuis.
Agile werken vereist heldere communicatie en richting. Geen permanente trial-and-error. Wendbaarheid is belangrijk, maar niemand wil meegesleurd worden in een eindeloze draaikolk van veranderingen zonder kader. Te veel wendingen? Dan haken je medewerkers af. Dan gaan ze hun eigen ding doen. En dan is er van agile leiderschap weinig meer over.
De kunst is om als leider keuzes te maken: wat laat ik los, en waar hou ik aan vast? Die balans vinden, dáár zit het leiderschap.
Leiderschap is samenwerken en geen wij-tegen-zij
In de zoektocht naar meer wendbaarheid is het risico groot dat we verzanden in “zij” versus “wij”. Management versus medewerkers. Maar agile leiderschap vraagt net het tegenovergestelde, namelijk een gedeelde verantwoordelijkheid.
Dat betekent niet dat je iedereen alles kunt beloven. In een snel veranderende context zijn waterdichte garanties zeldzamer dan een vrije parkeerplek. Maar wat je wél kunt bieden is transparantie, ware intentie en betrokkenheid.
Agile leiderschap is dus geen solo-optreden, maar een gezamenlijke choreografie. En ja, soms sta je op elkaars tenen. Maar zolang het ritme en de richting duidelijk is, blijft iedereen in beweging.
Wendbaarheid ≠ zachtheid
Een opvallende vaststelling: veel leiders zijn terughoudender geworden. Uit schrik om te botsten, om mensen te verliezen, om “te hard” over te komen… Zijn we misschien simpelweg te soft geworden in onze communicatie?
Agile werken betekent niet dat je alles moet openlaten. Integendeel: duidelijkheid is net cruciaal. Medewerkers willen weten wat van hen verwacht wordt, waar ze naartoe werken en vooral wat hun speelruimte is. En dat begint bij een leider die durft benoemen, zonder te bruuskeren. Duidelijk zijn is geen synoniem voor autoritair zijn!
Wendbaarheid vraagt maturiteit
Tijdens het event stelden we een eenvoudige vraag aan de zaal: “Vind je jezelf wendbaar?” Geen verrassing… bijna elke hand ging vlotjes omhoog. Natuurlijk zijn we wendbaar. Uiteraard!
Maar… onderzoek én praktijkervaring vertellen een ander verhaal. Want zodra de omstandigheden écht beginnen te schuiven, blijkt die zelfverklaarde wendbaarheid vaak verrassend vastgeroest te zitten. Veel leiders botsen op hun eigen fixed mindset: ze houden vast aan vertrouwde structuren, vermijden het ongemak van verandering en verwarren controle met stabiliteit.
Wendbaarheid vraagt zelfkennis. Het vermogen om eigen patronen te herkennen, om te reflecteren, om gedrag bij te sturen. Leiders die zichzelf goed kennen en zich comfortabel voelen met onzekerheid, zijn over het algemeen beter in staat om wendbaar te blijven zonder hun geloofwaardigheid te verliezen.
Het is dus niet zozeer een kwestie van leeftijd en/of ervaring, maar van maturiteit. En die groeit, als je er tenminste ruimte voor maakt.
Zijn vrouwen misschien wendbaarder?
Een interessante kanttekening die op tafel kwam: passen vrouwen zich makkelijker aan dan mannen? Het antwoord is complex, maar er zit waarheid in het idee dat vrouwen zich, historisch gezien, vaker hebben moeten aanpassen aan systemen die niet voor hen ontworpen waren. Daardoor ontwikkelen ze vaak meer empathie, meer inlevingsvermogen, en ook meer flexibiliteit.
Maar is dat “beter”? Niet noodzakelijk. Wendbaarheid is geen kwestie van geslacht, maar van mindset. Het vermogen om je in de ander te verplaatsen, los te laten wat niet werkt en toch richting te blijven geven. Dát is wat telt.
